گل میخک

گل میخک

Dianthus caryophyllus

خانواده Caryophyllaceae (میخک) گیاهانی علفی و بوته‌ای هستند و گاه با انشعابات و شاخه‌های فشرده بوته‌های بالشتکی یا کوسنی شکل را تشکیل می‌دهند. برگها ساده ، بدون دندانه ، باریک ، کشیده یا درفش مانند ، دارای گوشوارک و یا فاقد آن است. در گیاهان این تیره برگها معمولا فاقد دمبرگ هستند و در قاعده بهم متصل و ساقه در محل اتصال آنها متورم و برجسته می‌شود. گل اذین عموما گرزن دوسویه با گلهای نرماده ، گاهی نیز تک جنس و یا پلی‌گام هستند.گلپوش ساده یا مضاعف ، کاسه دارای 5 قطعه آزاد یا کم و بیش بهم پیوسته ، جام گل همیشه آزاد ، گلبرگها ناخنک‌دار یا بدون آن و جام در سطح درونی و در ناحیه گلو دارای زایده‌ای ناخنکی است که از کاسه قابل تشخیص است. تعداد پرچمها متغیر و برابر با قطعات سایر حلقه‌ها یا کمتر از آنها است. مادگی دارای تخمدان زبرین یا نیمه زیرین مرکب از 1 تا 5 برچه بهم پیوسته است. این گیاه که در طول رشد به 80 سانتی متر بلندی میرسد دارای برگهای به رنگ سبز مایل به زرد و سبز مایل به خاکستری و آبی مایل به سبز است. این برگها بلند و باریک میباشند و تا 15 سانتی متر می رسند. گل ها بصورت مجزا و یا تا پنج تا با هم در یک شاخه اصلی تولید می شوند و به قطر 3 تا 5 سانتی متر میرسند. آنها بسیار معطر و رنگ اصلی گل ها، صورتی وارغوانی روشن است ، اما ارقام مختلفی از آن در رنگ های دیگر ، از جمله قرمز ، سفید ، زرد و سبز ، توسعه یافته اند.

شدت و دوره نوری (فتوپریود) در گل انگیزی میخك موثر است. زمانیكه شدت نور بالاست گل انگیزی سریعتر انجام می گیرد و تعداد كمتری برگ بر روی ساقه ها تشكیل می شود. در شرایط شدت نور پایین وضعیت بر عكس میشود، گل انگیزی به تعویق افتاده و برتعداد برگ ها بر روی ساقه ها افزوده می شود. حداقل شدت نور برای حفظ و تدوام رشد در میخك 5 / 21 كیلو لوكس است. بین شدت نور و طول روز جهت گل آغازی اثر متقابل وجود دارد. در شدت نور كم 20 تا 30 روز بلند و در شدت نور بالا 7 تا 14 روز بلند برای تشكیل گل در میخك نیاز است. برای اینكه طول روز اثر لازم را در گل انگیزی داشته باشد باید یك حداقل برگ بین 6 تا 8 برگ بر روی ساقه ها وجود داشته باشد. در روزهای بلند از میزان شاخه زایی گیاهان كاسته میشود، به این خاطر لازم است گیاهان مادری برای تهیه قلمه در روزهای كوتاه پرورش یابند. تراكم كاشت در میزان شدت نور دریافتی موثر است. در مناطق با شدت نور كم می توان از نور مكمل استفاده كرد و یا تراكم گیاهان را پایین آورد. در غیر اینصورت از تعداد شاخه های گل دار كاسته شده، كیفیت وزن تر و خشك گل ها نیز پایین می آید. در حال حاضردر گلخانه های تجاری میخك بطور متناوب 21 روز، روزهای بلند و 21 روز ، روزهای عادی اعمال می شود. در صورتیكه بعد از دوره 21 روزه روزهای بلند ، روزهای عادی با كمتر از 12 ساعت اعمال شود، در این صورت رشدهای جدید برای تولید گل در دوره بعدی آغاز خواهد شد. دوره طولانی روزهای بلند سبب می شود اكثر جوانه های جانبی تولید گل بكنند و دیگر جوانه كافی برای دوره بعدی محصول باقی نماند. زمانیكه عمر مفید گیاهان به اتمام رسیده و قراراست گیاهان حذف شده و با گیاهان جدید جایگزین شوند، در اینصورت می توان با اعمال مدوام روزهای بلند به حداكثر گل در آخرین برداشت دست یافت.

آبیاری سطحی بیشتر از سایر روشهای آبیاری در گلخانه های میخك توسعه پیدا كرده است. هر چند كه از روشهای دیگر آبیاری مثل آبیاری قطره ای، بارانی و فارویی نیز به میزان زیادی استفاده می شود. مناسبترین رطوبت تانسیومتری در اطراف ریشه ها برای میخك بین 300 تا 500 سانتیمتر است. تحت شرایط نوری پایین رطوبت تانسیومتری كمتر از 300 سانتیمتر باعث تولید رشدی نرم و طویل خواهد شد. در این شرایط كاهش میزان آبیاری تا حدی كه گیاهان تقریباً به حد پژمردگی برسند، بر میزان استحكام و قدرت ساقه ها خواهد افزود. زمانیكه گلها در حال تشكیل و نمو هستند آبیاری منظم جهت افزایش اندازه و رنگ گلها و همچنین افزایش طول عمر آنها بعد برداشت لازم و ضروری است. با اینكه بین ارقام مختلف میخك از لحاظ میزان حساسیت به دما و نور اختلاف وجود دارد، ولی اكثر ارقام در شرایط دمای خنك و طول روزهای بلند گل های مرغوبتری تولید می كنند. بهترین دمای پیشنهادی برای میخك ها جهت تولید گلهای مرغوب 0C 10 در شب و 0C 13 تا 0C 16 درجه سانتیگراد در روز است.

میخک، نیاز به خاک کمی قلیایی با زهکشی خوب و مکانی با آفتاب کامل و کمی مرطوب دارد.

2

4

10

25

30

70

500